Chuyên gia viết

Dàn nhạc ngũ âm của người Khmer hay còn được gọi là dàn nhạc Pin Piết bao gồm những loại nhạc cụ được hình thành từ rất xa xưa, được chính các nghệ nhân Khmer thiết kế công phu và tinh xảo. Ngũ âm bởi âm thanh phát ra được kết hợp từ năm loại chất liệu: gỗ, đồng, sắt, da và hơi. Còn về mặt nhạc cụ, có 6 món chính: hai dàn cồng (cồng lớn và cồng nhỏ), Roniêt-ek (đàn thuyền), Rooniêt-thung, Rô-niêt-đek, trống samphô và kèn Srôlay pin piết.

Bệnh Alzheimer tạo ra gánh nặng kinh tế rất lớn cho xã hội. Theo số liệu của hiệp hội Alzheimer Hoa Kỳ, chi phí cho bệnh nhân Alzheimer và bệnh nhân suy giảm trí nhớ do các nguyên nhân khác vào khoảng 321 tỷ USD năm 2022 và có thể tăng lên 1 nghìn tỷ vào năm 2050. Alzheimer cũng là một trong 10 nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở người cao tuổi, tỷ lệ bệnh nhân Alzheimer trên 65 tuổi tử vong ở Mỹ là 10%. Việt Nam là một trong số những quốc gia có tỷ lệ già hóa nhanh nhất trong khu vực Châu Á. Đến năm 2050, số người từ 60 tuổi trở lên ở Việt Nam được ước đoán khoảng 29 triệu người, gấp đôi so với số liệu hiện nay.

Nông nghiệp là ngành kinh tế quan trọng và không thể thiếu của Việt Nam. Theo thống kê của Bộ Nông Nghiệp và Phát triển nông thôn, tổng kim ngạch xuất khẩu ngành nông nghiệp trong 6 tháng đầu năm 2022 đạt 11,37 tỷ USD, tăng 8,8% so với cùng kì năm 2021. Trong đó, tăng trưởng GDP của ngành nông nghiệp năm 2022 được dự báo đạt 2,8-3%, cao hơn mức Chính phủ giao là 2,5-2,8% [1]. Bên cạnh việc tăng trưởng trong ngành trồng trọt ở nước ta là sự phát thải vào môi trường, cụ thể tổng sản lượng sinh khối hằng năm có thể lên tới 8 đến 11 triệu tấn.

Suy giảm chức năng sinh sản hoặc nội tiết được coi là một vấn đề sức khỏe đáng báo động toàn cầu. Theo tổ chức y tế thế giới (WHO), ước tính có khoảng 186 triệu phụ nữ đã từng kết hôn, trong độ tuổi sinh sản, ở các nước đang phát triển (chưa tính Trung Quốc) đối mặt với vấn đề vô sinh do nhiều nguyên nhân. Với mong muốn đem lại niềm hạnh phúc cho các cặp vợ chồng vô sinh hiếm muộn, giảm tải gánh nặng xã hội, các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản (ARTs - Assisted Reproductive Technologies) đã ra đời, trong đó trứng và phôi được thao tác và xử lý bên trong phòng thí nghiệm. Những nghiên cứu về ARTs đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể, tạo ra những “em bé ống nghiệm”.

Trong nghi lễ, nhất là nghi lễ tôn giáo, không gian thiêng đóng một vai trò quan trọng. Không gian thiêng quy định chức năng của nghi lễ đồng thời phản ánh các giá trị nghi lễ. Không gian thiêng như yếu tố vật chất chứa đựng cả giá trị lịch sử - văn hóa, phản ánh thế giới quan và nhân sinh quan tộc người. Không gian thiêng còn thể hiện nghệ thuật trang trí, tích hợp nghệ thuật trình diễn trong thời gian thiêng. Bài viết này trình bày cấu trúc về không gian thiêng nghi lễ cấp sắc(*) của người Dao Tuyển (Dao Làn Tẻn) cũng như đặc trưng trang trí trong khôn gian thiêng. Đặc biệt, bài viết còn đề cập về không gian trình diễn, không gian giới của nghi lễ cấp sắc. Nghiên cứu không gian thiêng sẽ thấy rõ vũ trụ quan, hệ thống vai trò của thần linh trong lễ cấp sắc. Mặt khác, thông qua không gian thiêng cũng phản ánh không gian các giáo phái của Đạo giáo du nhập vào thế giới người Dao cũng như sự tích hợp giữa Đạo giáo và thế giới riêng của tộc người Dao.

Dữ liệu bản đồ là một trong những dữ liệu rất cần thiết cho nhiều ngành (quản lý đô thị, tài nguyên, điện lực, quảng cáo, du lịch, dịch vụ bản đồ số, dẫn đường, v.v.). Tuy nhiên, việc thu thập dữ liệu bản đồ hiện nay tại Việt Nam đang gặp phải nhiều rào cản. Do đó, cần tiến hành nghiên cứu và phát triển các giải pháp thu thập và số hóa dữ liệu với các ưu điểm như giá thành cạnh tranh, năng suất cao, dễ bảo trì, dữ liệu đầu ra chất lượng và tối ưu cho môi trường Việt Nam.